Maden ihracatçıları mermer üretim ve ihracatının başkenti Afyonkarahisar’da toplandı.
Ege Maden İhracatçıları Birliği, Genel Kurul sonrasında İzmir dışında ilk Doğal Taş Sektörel Değerlendirme Toplantısını Afyonkarahisar’da gerçekleştirildi.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Alimoğlu, TİM Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Rüstem Çetinkaya, MAPEG Genel Müdürü Cevat Genç, Afyonkarahisar Belediye Başkanı Mehmet Zeybek ve AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurduseven’in gerçekleştirdiği açılış konuşmaları sonrası sektörel sivil toplum kuruluşları, İhracatçı Birlikleri yönetimleri ve ilgili Bakanlık temsilcileri ile gerçekleştirilen iki ayrı oturumda sektörün sorunları ve olası girişimler, küresel ekonomideki son durum ele alındı.
İlk oturumda TOBB Madencilik Meclis Başkanı İbrahim Halil Kırşan moderatörlüğünde, MAPEG Genel Müdürü Cevat Genç, MTA Genel Müdür Yardımcısı Abdülkerim Aydındağ, MAPEG Genel Müdür Yardımcıları Bayram Arı ve Sami Sarıyıldız, MAPEG Genel Müdürü Başdanışmanı Mustafa Sever’in katılımıyla, “MADEN İZİN VE RUHSAT BAŞVURU SÜREÇLERİNDE YAŞANAN SORUNLAR” konuşuldu.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faik Tokatlıoğlu’nun moderatörlük yaptığı “KÜRESEL EKONOMİK GELİŞMELER, İHRACATTA YAŞANAN SORUNLAR VE İHRACATA YÖNELİK BEKLENTİLER” oturumunda ise 2014-15 yıllarında Ekonomi Bakan Yardımcılığı, 2016-2019 yılları arasında Türk Eximbank Genel Müdürlüğü yapan Adnan Yıldırım, TİM Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İMİB Başkanı Rüstem Çetinkaya, Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Alimoğlu yer aldı.
Programa, Afyonkarahisar Vali Yardımcısı Mehmet Boztepe, Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hüsnü Serteser, İscehisar Belediye Başkanı Ahmet Şahin, daire müdürleri, iş insanları ve davetliler katıldı.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Alimoğlu, “Tam 11 isim EMİB kurullarında Afyon’u temsil ediyoruz. Ege Maden İhracatçıları Birliğimizden 2021 yılında 1121 firmamız ihracat yaptı. Bu firmalarımızın 375 tanesi Afyonlu. EMİB’in üyeleri arasında Afyonlu ihracatçılar olarak ilk sırada yer alıyoruz. Birliğimiz 2022 yılının ilk yarısında 403 milyon dolarlık doğal taş ihracatı gerçekleştirdi. Bu ihracatın 111 milyon dolarlık kısmını Afyonlu ihracatçılarımız gerçekleştirdi. EMİB’in doğal taş ihracatından Afyon yüzde 27,5 pay aldı. Afyon’un 111 milyon dolarlık doğal taş ihracatının 93 milyon dolarlık büyük dilimi işlenmiş ürün ihracatı oldu.” dedi.
Alimoğlu, “Afyon’un toplam doğal taş ihracatında işlenmiş ürünlerin payı yüzde 84’e ulaştı. Türkiye’nin doğal taş ihracatında işlenmiş ürünlerin payının yüzde 69 olduğunu düşündüğümüzde Afyon’umuzun çok daha katma değerli doğal taş ihraç ettiği ortaya çıkıyor. En büyük ihraç pazarlarımızdan biri olan Çin’deki daralmaya rağmen bu başarıyı sağlayan 375 üyemizin her birini canı gönülden kutluyorum. Afyonumuzun sürdürülebilir ve çevreye duyarlı madencilik ilkeleriyle ihracatını daha da artırması için önümüzdeki 4 yıl çabalarımız sürecek.” diye konuştu.
Madencilik sektörü olarak çevreye duyarlı, sürdürülebilirlik temalı projeleri hayata geçirmek istediklerini açıklayan İbrahim Alimoğlu sözlerine şöyle devam etti:
“Bu amaçla Ticaret Bakanlığımızın yüzde 75 destek verdiği URGE Projesi başlatmak istiyoruz. İhracatçı firmalarımızdan bu projeye katılmalarını bekliyoruz. Madenlerin hayatımızdaki önemini ortaya koymak, yeşile duyarlı üretim yaptığımızı kamuoyu ile paylaşmak amacıyla İstanbul Maden İhracatçıları Birliğimizle dönüşümlü olarak düzenlediğimiz “Hayatımız Maden Çalıştayı”nın 5.’sini Afyon’da düzenleme kararı aldık.”
Alimoğlu, katma değerli ürün ihracatını artırmak amacıyla, doğal taş sektörünün mimarlar ve tasarımcılarla arasında köprü görevi gören AMORF Doğal Taş Tasarım ve Üretim Yarışmasını 3’üncü kez düzenlediklerini anlattı.
“İş sağlığı ve iş güvenlini üst seviyeye çıkarmayı hedeflediğimiz Avrupa Birliği destekli, “Doğaltaş Madenciliği sektöründe İş Sağlığı ve Güvenliğinin Geliştirilmesi” projemiz doğal taş ihracatımızın güçlü olduğu illerde eğitim programlarıyla sürüyor.”
TİM Maden Sektör Kurulu Başkanı ve İstanbul Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Rüstem Çetinkaya, “Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,40 artışla 3,36 milyar dolar ihracat gerçekleştirdik. Bunun 1 milyar dolarlık kısmı da doğal taştan elde edildi. Sektör geneline baktığımızda yıl sonu için belirlenen 7 milyar dolarlık maden sektörü ihracat hedefine yaşamakta olduğumuz bazı sorunların çözüme kavuşması halinde ulaşabileceğimizi düşünüyoruz. Aslında bu rakam Türkiye’nin potansiyelinin oldukça gerisinde.” dedi.
Çetinkaya, madencilik sektöründeki yatırımlar artırılırsa ihracat rakamlarının kolaylıkla çift haneli seviyelere çıkarabileceği görüşünde.
“Bu hedeflere ulaşmak için sektör olarak aşmamız gereken sorunlar var. Madencilik konusundaki en önemli problemlerimizden biri sektörün kamuoyundaki algısı. Maalesef bu algı Türkiye ekonomisi ve sanayisi için son derece önemli olan sektörümüzün gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biri. Sektör olarak kendimizi hem topluma hem de devlete anlatabilmemiz çok önemli. Topluma hayatımızın maden olduğunu anlatabilirsek çok önemli bir eşiği aşacağımızı düşünüyorum. Biz de kamuoyundaki maden ve madencilik algısının değişmesi için İMİB olarak elimizden geleni yapmak üzere, sektörün önünü açacak olan en öncelikli konunun bu olduğunun bilinciyle hızla çalışmalarımıza başladık.”
Rüstem Çetinkaya, “Kamuoyunda bir “çevre kirliliği” olarak görülen madenin aslında doğanın bize bir lütfu olduğunu ve yaşam tarzımızın temel taşı olduğunu net bir şekilde anlatmamız gerekiyor. Biz Doğal taş, açısından zengin bir ülkeyiz. Bu zenginliği çevreye en duyarlı şekilde kullandığımızı ve çevre dostu madencilik yaptığımızı göstererek sektörünün algısını değiştirebiliriz. Bunun için sektörün tüm paydaşlarına görevler düşüyor. Madenin Türkiye ekonomisi ve var olan yaşam tarzımızın devamı için önemini her platformda anlatmamız ve sesimizi yükseltmemiz gerekiyor. Sektörümüzün hak etmediği eleştirilere karşı birlik olmalı ve doğruyu göstermeliyiz.” diye konuştu.
Sektörün asıl önemli konusunun ruhsat izin süreçleri olduğunu vurgulayan Çetinkaya sözlerine şöyle devam etti:
“Bizler ülkemizin izlediği ihracata dayalı büyüme politikası kapsamında ihracatın en büyük itici güçlerinden biri olabiliriz, ancak 3-4 yıla kadar uzayan izin süreçleri tüm yatırım iştahını ve üretimi olumsuz etkiliyor. Son dönemde yeni ruhsat başvurularındaki düşüşler de maalesef çok dikkat çekici. Bu durum sektörün yükselme hızında bir düşüşe işaret ediyor. Bu tabloyu terse çevirmek için sektörümüze büyük sermayedarları da çekmemiz gerekiyor. Fakat mevcut durumda hem sektörün algısı hem de yatırım konusunda karşılaşılan zorluklar yeni yatırımların gelmesini önlüyor. Ruhsat süreçlerini ağır bürokrasiden kurtarıp eskisi gibi izin sürelerini 1 yılın altına indirebilirsek sektör olarak bambaşka rakamlar konuşabilir hale gelebiliriz. Elimizdeki kaynakları doğru bir tanıtım ve pazarlama stratejisi ile çok daha etkili bir şekilde kullanıp ülkemize büyük bir katma değer yaratabiliriz.”
MAPEG Genel Müdürü Cevat Genç, “Afyon’da 529 maden ruhsatı var. 328’i 2B grubu blok üreten ruhsatlar ve 158’i işletme izinli. Fiili olarak üretim yapan sayı bu. 158 adet ruhsattan bu kadar yüksek rakamda ihracat yapılıyor tebrik ediyoruz. Çok verimli çalışan bir ilimiz. 2021’de ülkede toplam 18 milyon 251 bin ton mermer üretimi gerçekleşti. Afyon yüzde 9,3 pay aldı ve 1 milyon 721 bin 289 ton üretim yapıldı.” dedi.
Afyonkarahisar Belediye Başkanı Mehmet Zeybek, “Gıdanın, mermerin, termalin başkentiyiz. Sporda da iddialıyız. Yumurta üretiminde Türkiye borsasını belirliyoruz. Mermerde 400’ün üzerinde işletmenin olduğu mermerin başkenti iddialı bir iliz.” diye konuştu.
AK Parti Afyonkarahisar Milletvekili İbrahim Yurduseven, “Mermerin ve lezzetin başkentiyiz. İhracatta rekorlar kırarak tüm zamanların en yüksek rakamını yakaladık rekorlar, Biz üretimin yanındayız. Hem tarımda hem madende çevreye sahip çıkıp ülkemizin kalkınması için dengeyi iyi kurmalıyız. Çevreye duyarlı bir anlayışla madenlerimizi değerlendirmek durumundayız.” dedi.
2014-15 yıllarında Ekonomi Bakan Yardımcılığı, 2016-2019 yılları arasında Türk Eximbank Genel Müdürlüğü yapan Adnan Yıldırım, “Dünyanın her yerinde varız. 238 ülke ve bölgeye ihracat 110 ülkede projeler üstleniyoruz. Yeni finansman modelleriyle konumumuzu güçlendirebiliriz. Ticaretin finansmanı enstrümanlarını devreye sokmalıyız. Türkiye’de orta ve uzun vadeli kaynağı yaratmalıyız. Finansmana erişimde vadeler uzatılmalı. Dünya ile iyi geçinmeyi bilmek zorundayız. Merkez Bankası, KDV alacaklarının mahsup alanı genişletilmeli. Halka açılmalar finansmana erişim için konumu uygun olan firmalar için bu süreçte önemli. Dolar/Avro paritesinde Amerikan ekonomisinin yekpare bir yapı olması nedeniyle dolar lehine bir ortam söz konusu.” dedi.
